4 ŞUBAT DÜNYA KANSER GÜNÜ

Günümüzde kanser hem dünya hem ülkemiz için ölüm nedenleri arasında ikinci sırada yer almaktadır. Dünya genelinde yaklaşık her 6 ölümden biri, ülkemizde ise her 5 ölümden biri kanser nedeniyle gerçekleÅŸmektedir.

Kanserden ölümlerin yaklaşık üçte biri; tütün kullanımı, yüksek beden kitle indeksi (fazla kilolu ya da ÅŸiÅŸman/obez olma), meyve ve sebzeden fakir beslenme, yetersiz fiziksel aktivite ve alkol tüketimi gibi baÅŸlıca beÅŸ davranışsal ve beslenme ile ilgili risk faktöründen kaynaklanmaktadır. Oysa günümüzde kanserlerin %30-50’ye yakınının, risk faktörlerinden kaçınma ve mevcut kanıta dayalı önleme stratejilerinin uygulanması yoluyla önlenebilir durumda olduÄŸu bilinmektedir. Ayrıca, erken tanı konmuÅŸ ve uygun ÅŸekilde tedavi edilmiÅŸse birçok kanserin iyileÅŸme olasılığı da yüksektir.

Dünya Kanser Günü ilk kez 2005 yılında, ülkemizin de yakın iÅŸbirliÄŸi içerisinde olduÄŸu Uluslararası Kanser Kontrol Örgütü (UICC) tarafından düzenlenmiÅŸtir. Her yıl 4 Åžubat Dünya Kanser Gününde Uluslararası Kanser Kontrol Örgütü (UICC) ve ortak kuruluÅŸların birlikte yürüttüÄŸü, milyonlarca ölüme neden olan ve pek çoÄŸu önlenebilir olan bir hastalığa karşı toplumsal bilinci artırmak amacıyla tüm dünyada kampanyalar düzenlenmektedir. UICC’nin yeni üç yıllık teması “kararlıyım ve yapacağım” olarak belirlenmiÅŸ olup 2018’de baÅŸlatılmıştır. 3 yıl sürecek “kararlıyım ve yapacağım” kampanyasının orta noktası olan 2020 yılı, bireysel kararlılığı güçlendirici bir eylem çaÄŸrısıdır ve geleceÄŸi etkilemede bugünden eyleme geçmenin önemini vurgular. Dünya Kanser Günü; yankı uyandırmayı, deÄŸiÅŸim aşılamayı ve farkındalık gününün geçmesinden çok sonraları da sürdürülecek bir eylemi harekete geçirmeyi amaçlayan bir kampanyadır.

Uluslararası Kanser Kontrol Örgütü ve Dünya SaÄŸlık Örgütü gibi kanser alanında yoÄŸun çalışmaları bulunan uluslararası saygın kuruluÅŸlar, kim olursa olsun herkesin küçük ya da büyük eylemlerinin, uzun vadeli, olumlu deÄŸiÅŸimlere yol açacağını ifade ederek kiÅŸileri kanserleri önleme yolunda ÅŸu risk faktörlerinden kaçınmaya davet eder:

· Sigara ve dumansız tütün ürünlerini de içeren tütün kullanımı

· Fazla kilolu veya obez olmak

· DüÅŸük meyve ve sebze alımını içeren saÄŸlıksız beslenme

· Fiziksel aktivite eksikliÄŸi

· Alkol kullanımı

· Cinsel yolla bulaÅŸan Human Papilloma Virus (HPV) enfeksiyonu

· Hepatit veya diÄŸer kanserojen enfeksiyonlara maruziyet

· Ä°yonlaÅŸtırıcı v eultraviyole radyasyon maruziyeti

· Kentsel havakirliliÄŸi

· Katı yakıt kullanımından kaynaklanan iç mekan dumanı

Ülkemizde DSÖ önerileri ile kayıt, önleme, tarama ve tedavi çalışmalarını bir arada barındıran Ulusal Kanser Kontrol Programı 2008 yılından itibaren yürütülmektedir.